ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Σελίδες

ΑΜΜΩΝΙΑ - Τι είναι και πως την αντιμετωπίζω;

1. Η αμμωνία, με απλά λόγια για αρχάριους, είναι μια  τοξική ουσία που μπορεί να σκοτώσει άμεσα τα ζωντανά του ενυδρείου μας  και που προέρχεται από τους ρύπους που μένουν στο νερό.
 Μπορούμε να καταλάβουμε την παρουσία της σίγουρα με τα υγρά τεστ νερού ή από τη μυρουδιά (για όσους την ξέρουν) ή αν το νερό παρουσιάζει λευκή θολούρα αλλά τελικά δυστυχώς και  από τα συμπτώματα των ψαριών που αναφέρονται παρακάτω.

Εμφανίζεται συχνότερα σε νέα "άστρωτα" ενυδρεία με έλλειψη  αποίκησης νιτροποιητικών (καλών) βακτηρίων στα υλικά του φίλτρου και στις επιφάνειες (τζάμια, διακοσμητικά και φυτά) όπως και στο βυθό του ενυδρείου.

Εντούτοις,  μπορεί επίσης να εμφανιστεί και σε ένα στρωμένο ενυδρείο όταν:
 
  • Προστεθούν  συγχρόνως πολλά νέα ψάρια
  • Υπάρχουν λίγα ή κακής ποιότητας υλικά φίλτρου για τον αριθμό και το είδος των ψαριών του ενυδρείου
  • Δεν λειτουργεί σωστά και συνεχώς το φίλτρο,  λόγω πολύωρης διακοπής ρεύματος ή βλάβης.
  • Έχουμε μεγάλη ιχθυοφόρτωση στο ενυδρείο
  • Κάνουμε λάθος συντήρηση πλένοντας τα βιολογικά υλικά με κρύο χλωριωμένο  νερό βρύσης, μειώνοντας σημαντικά τον πληθυσμό των καλών βακτηρίων.
  • Πεθάνει και μείνει μέσα στο νερό κάποιο ψάρι ή άλλο ζωντανό.
  • Πέσει παραπάνω τροφή από ότι μπορεί να αντιμετωπίσει η βιολογία του ενυδρείου
  • Οι βακτηριακές αποικίες χαθούν λόγω της χρήσης κάποιων φαρμάκων ή χημικών.
  • Μειωθεί ο πληθυσμός των καλών βακτηρίων από ξαφνική αλλαγή στις παραμέτρους του νερού, θερμοκρασία, οξύτητα (pH) και σκληρότητα (gH).
  • Υπάρχουν πολλά σάπια φύλλα από φυτά, που συμβάλουν στη δημιουργία ρύπων.
2. Συμπτώματα δηλητηρίασης από Αμμωνία:
 
  • Τα ψάρια λαχανιάζουν και ανασαίνουν στην επιφάνεια νερού
  • Πορφυρά ή κόκκινα βράγχια
  • Το ψάρι είναι σε λήθαργο
  • Απώλεια όρεξης
  • Το ψάρι κάθεται στο βυθό.
  • Κόκκινες ή μελανές ραβδώσεις στα πτερύγια ή το σώμα

 Η  δηλητηρίαση από αμμωνία μπορεί να συμβεί ξαφνικά, ή σταδιακά για μία περίοδο ημερών. Αρχικά τα ψάρια φαίνονται να λαχανιάζουν στην επιφάνεια   για αέρα. Τα βράγχια αρχίζουν να γίνονται κόκκινα ή μελανά, και μπορεί  να  φαίνεται ότι αιμορραγούν. Τα ψάρια χάνουν την όρεξή τους  και  γίνονται  όλο και περισσότερο ληθαργικά. Σε μερικές περιπτώσεις τα  ψάρια  μπορεί  να παρατηρηθεί να κάθονται στο βυθό με κλειστά τα  πτερύγια.  Δεδομένου  ότι η ζημία από δηλητηρίαση αμμωνίας συνεχίζεται,  οι ιστοί   καταστρέφονται με ένδειξη αυτού τις κόκκινες ραβδώσεις ή  μικρές πληγές   που εμφανίζονται στο σώμα και τα πτερύγια. Η εσωτερική  ζημία συνεχίζεται  στον εγκέφαλο, τα όργανα, και το κεντρικό νευρικό  σύστημα.  Το ψάρι  αρχίζει να αιμορραγεί εσωτερικά και εξωτερικά, και  τελικά  πεθαίνει.
 
 3. Αντιμετώπιση προβλήματος με Αμμωνία

 Ο σκοπός δεν είναι απλά να μηδενίσουμε την αμμωνία, αλλά να την κρατάμε πάντα στο μηδέν (όπως και τα Νιτρώδη άλατα ΝΟ2  που είναι και αυτά άκρως τοξικά και δηλητηριώδη).

 Σε ένα "άστρωτο" ενυδρείο χωρίς ψάρια δεν υπάρχει πρόβλημα. Απλά περιμένουμε να στρώσει αφήνοντας το 1-2 μήνες να "τρέχει" χωρίς ψάρια και μετά αφού κάνουμε σωστά μια μεγάλη αλλαγή νερού, αρχίζουμε σταδιακά να εισάγουμε λίγα λίγα τα ψάρια έτσι ώστε να τελειώσουμε σε 3-4 μήνες με την εισαγωγή τους. Αλλιώς χρησιμοποιούμε τις μεθόδους που προτείνονται σε διάφορα ενυδρειακά άρθρα, με καλύτερη κατά την άποψη μου τη μέθοδο του μπολιάσματος, μεταφέροντας  στο νέο φίλτρο, βιολογικά υλικά μαζί με ίζημα από "στρωμένο" φίλτρο  υγιούς ενυδρείου. Μετά από μπόλιασμα ξεκινάμε αμέσως με εισαγωγή του πρώτου (όχι ευαίσθητου) ψαριού που προορίζουμε για τη σύνθεση μας και συνεχίζουμε όπως πιο πάνω με σταδιακή φόρτωση.

 Σε ένα "στρωμένο" ενυδρείο ή σε ένα "άστρωτο" με ψάρια, για να μηδενίσουμε την Αμμωνία, καταρχήν θα διακόψουμε το τάισμα για τουλάχιστον  για μια δυο μέρες, θα αυξήσουμε την οξυγόνωση με ισχυρή αεραντλία και ανατάραξη της επιφάνειας του νερού, και θα κάνουμε μερικές απανωτές αλλαγές νερού  πχ 30-80% (ανάλογα και την ποσότητα αμμωνίας) ακόμα και κάθε μέρα, με  νερό ίδιων ή κοντινών παραμέτρων σε θερμοκρασία, σκληρότητα (gH) και  οξύτητα (pH) και που δεν περιέχει* φυσικά αμμωνία κλπ τοξικά,
 Αν είναι δυνατόν, προτείνω να προσθέτουμε αντιχλώριο seachem prime έως και πενταπλή δόση (ή κάποιο παρόμοιο που να αποτοξικοποιει κι αυτό Αμμωνία και Νιτρώδη εκτός των άλλων).   Δοσολογια μια δοση για καθε 1 ppm αμμωνιας που βρισκουμε.
Σημειωση: το prime δεν μηδενιζει το τεστ αμμωνιας, απλα μετατρεπει την ελευθερη τοξικη αμμωνια ΝΗ3, σε ατοξικο μεν για τα ψαρια αμμωνιο ΝΗ4, "θρεπτικο" δε για την συνεχιση της αναπτυξης της βιολογιας (δλδ των αποικιων των νιτροποιητικων βακτηριων).
Η μετρηση συνεχιζει να ειναι ιδια με πριν.
Αυτά τα κάνουμε μέχρι να μετράμε σταθερά συνεχώς μηδέν αμμωνία.
 Καλό είναι να προσθέτουμε και βακτήρια εμπορίου μήπως και επιταχύνουν τη   διαδικασία ή μπολιάζουμε και πάλι.

 * Η βρύση μας φυσιολογικά, αν δεν υπάρχει κάποιο περίεργο πρόβλημα, βγάζει καθαρό νερό χωρίς τοξικά, δεν είναι κακό να μετράμε όμως και το νερό της βρύσης για να ξέρουμε από ποιά βάση ξεκινάμε.
 
 4. Ψάχνουμε να βρούμε την αιτία εμφάνισης Αμμωνίας και να την εξαλείψουμε χτυπώντας το κακό στη ρίζα.
 Αυτό είναι το κλειδί για τη μόνιμη λύση του προβλήματος.
 Το πρώτο πράγμα που πρέπει να μας απασχολεί στη φίλτρανση είναι να έχουμε κατάλληλη ποσότητα και ποιότηταυλικών φίλτρου  που να καλύπτει την ιχθυοφόρτωση του ενυδρείου.
 Αν είναι λίγα τα υλικά ή χαμηλής δυνατότητας φιλοξενίας βιολογίας (βακτηρίων)  θα μετράμε πάντα τοξικά.
 Αν είναι περισσότερα τα υλικά, δεν θα μας προσφέρουν τίποτα άλλα δεν κάνει κακό να είναι λίγα παραπάνω για κάθε περίπτωση.

 5. Υπολογισμός τοξικότητας της Αμμωνίας

 Συνήθως με τα τεστ νερού του εμπορίου μετράμε ολική Αμμωνία (ΝΗ3/ΝΗ4) δηλαδή Αμμώνιο ΝΗ4 και ελεύθερη Αμμωνία ΝΗ3.
 Καλό είναι να ξέρουμε την ποσότητα της ελεύθερης Αμμωνίας(ΝΗ3) στο νερό, γιατί αυτή είναι που δηλητηριάζει άμεσα τα ψάρια, ενώ το Αμμώνιο ειναι λιγότερο τοξικό.
 Φυσικά, η ύπαρξη Αμμωνίας στο νερό, ακόμα και σε μη τοξικά επίπεδα για τα ψάρια μας, σημαίνει ότι έχουμε κάποιο πρόβλημα βιολογίας, που θα οδηγήσει πιθανώς και σε τοξικά επίπεδα γι'αυτό πρέπει να φροντίσουμε να λύσουμε το πρόβλημα.
 Όμως δεν χρειάζεται να πανικοβαλλόμαστε χωρίς λόγο για τυχών άμεση δηλητηρίαση.

 Την τοξική ελεύθερη Αμμωνία (ΝΗ3) την υπολογίζουμε με αυτό το calculator:
 http://www.petgoldfish.net/ammonia-calculator.html 
 που χρειάζεται 3 δεδομένα: μέτρηση οξύτητας του νερού (pH), θερμοκρασίας και ολικής Aμμωνίας (ΝΗ3/ΝΗ4).
Σημειωση: τους δεκαδικους τους πληκτρολογουμε με τελεια και οχι με κομμα.

 Μπορούμε (ανάλογα και με την ευαισθησία του κάθε ψαριού) να ορίσουμε μια γενική άποψη ότι:
 Από 0 - 0.01 ppm (mg/L) η ελεύθερη Αμμωνία είναι ακίνδυνη για τα ψάρια.
 Από 0.01 - 0.2 ppm (mg/L) η ελεύθερη Αμμωνία προκαλεί προβλήματα στα ψάρια σε μακρόχρονη έκθεση τους σε αυτή.
 Από 0.2 ppm (mg/L) και πάνω, η ελεύθερη Αμμωνία μπορεί να προκαλέσει μέχρι και άμεσο θάνατο.

 ------------------------------------------------------------------------------------
 
 "Μερικές πληροφορίες για τα Νιτρώδη άλατα ΝΟ2, επίσης δολοφόνους για τα ψάρια μας.

 Δράση των Νιτρωδών αλάτων (ΝΟ2):
 Το ΝΟ2 αντικαθιστά το οξυγόνο (Ο2) της αιμοσφαιρίνης στο αίμα των ψαριών   και αυτά πεθαίνουν από ασφυξία.
 Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η ΝΗ3 είναι   10 φορές περίπου πιο τοξική από τα ΝΟ2.

 Συμπτώματα ύπαρξης Νιτρωδών αλάτων (ΝΟ2) μπορούν να θεωρηθούν εκτός από τις μετρήσεις:
 - Σε χαμηλά επίπεδα ΝΟ2, τα ψάρια μπορεί να τρίβονται σε αντικείμενα ή/και   να κάνουν απότομα τινάγματα, ή/και να χάνουν το χρώμα τους.
 - Καθώς τα επίπεδα ΝΟ2 αυξάνονται, το ψάρι θα γίνει ληθαργικό, αλλά παρόλα αυτά θα μπορεί να κολυμπάει μέχρι την τροφή.
 - Αν το ψάρι έχει προσβληθεί με δηλητηρίαση από τα νιτρώδη, τα βράγχια θα   πάρουν ένα χλωμό μαύρισμα έως σκούρο καφέ χρώμα και τα ψάρια μπορεί να   εμφανίσουν σημάδια αναπνευστικής δυσχέρειας, δηλαδή να λαχανιάζουν  στην   επιφάνεια του νερού (αν δεν πρόκειται για λαβυρινθόψαρα που το    συνηθίζουν και υπό κανονικές συνθήκες) ή να κολυμπάνε συνεχώς, κάτω από    την έξοδο του φίλτρου που γίνεται πιο έντονη ανατάραξη το νερού.

 Αντιμετώπιση:
 Το καθαρό νερό μέσω ποσοστιαίας αλλαγής με αποχλωριωμένο νερό και σε σωστή θερμοκρασία, προσθηκη δυνατής αεραντλίας, προσθηκη seachem prime, κάποια θεραπεία ή πρόληψη για δευτερογενείς παθήσεις,   θα αντιστρέψει μερικές φορές την κατάσταση της υγείας τους."        

Πως καθαρίζουμε το φίλτρο μας

Πώς να καθαρίσετε και να διατηρήσετε το φίλτρο σας λοιπόν, Μιας και μια από τις μεγαλύτερες πηγές προβλημάτων για αρχάριους ακουαρίστες φαίνεται να σχετίζεται με τη διαχείριση των φίλτρων.

Εσωτερικά αλλά και εξωτερικά φίλτρα πρέπει να καθαρίζονται μία φορά κάθε 3-4 εβδομάδες και πιο συχνά εάν αντιλαμβανόμαστε ότι ειναι φραγμένα.

Πως το αντιλαμβανόμαστε; Συνήθως δύο είναι οι ενδείξεις.
1)   Εχει πέσει αισθητά η ροή του φίλτρου, και
2)   Παρατηρουμε το νερο του ενυδρείου να μην είναι πλέον καθαρό αλλά γεμάτο μικροσωματίδια.

Η διαδικασία καθαρισμού του φίλτρου συχνά δυστυχώς εκτελέιται λάθος από τους αρχάριους (και όχι μόνο) ακουαρίστες , οι οποίοι μπορεί να έχουν τις καλύτερες προθέσεις αλλά στην πράξη καταλήγουν στο ίδιο αποτέλεσμα. Να καθιστούν τα φίλτρα τους άχρηστα ή ακόμη και επιβλαβή.
Γνωρίζετε ότι ένα φίλτρο είτε εσωτερικό, είτε εξωτερικό αποτελείται από βασικά μέρη.
Α) Την κεφαλή που έχει επάνω της την αντλία και την φτερωτή
Β) Το σώμα του φίλτρου που εμπεριέχει από σκέτο σφουγγάρι μέχρι , βιολογικά/βιοχημικά υλικά , και ενυδρειακό βαμβάκι.


Τι δεν κάνουμε.

Δεν ξεπλένουμε τα υλικά του φίλτρου σε ζεστό/καυτό νερό. Το φίλτρο όπως ξέρουμε εμπεριέχει βιολογικό υλικό (αλλά ακόμη και το λεγόμενο μηχανικό υλικό γίνεται βιολογικό με την πάροδο του χρόνου καθώς αποικίζεται από βιολογικά βακτήρια) για να διασπάσει τα σωματίδια και τις τοξίνες που δημιουργούνται μέσα σε αυτό.

Όταν καθαρίζετε το φίλτρο σας με ζεστό νερό, η θερμότητα θα σκοτώσει τα βακτήρια που αποτελούν τη βάση για τον βιολογικό καθαρισμό και το φίλτρο θα πρέπει να πρέπει να ξανααποικοιθεί από τα βακτηρίδια προτού να μπορέσει να κάνει και πάλι τη δουλειά του, η οποία διαδικάσία θα διαρκέσει  από μία εβδομάδα εώς και δύο. Κατά το διάστημα αυτό οι τοξίνες μέσα στο ενυδρείο θα αυξάνονται συνεχώς κανοντάς το νερό πλεόν επιβλαβές.

Μέχρι τώρα ξέρετε τι δεν πρέπει να κάνετε, αλλά τι πρέπει να κάνετε;

Θα πρέπει να καθαρίσετε το φίλτρο σας κάθε 3-4 εβδομάδες, χωρίς τη χρήση ζεστού νερού. Το πόσο συχνά θα πρέπει να καθαρίσετε το φίλτρο σας εξαρτάται βασικά από το πόσα ψάρια έχει το ενυδρείο. Φίλτρα σε ένα ενυδρείο με μεγάλες κιχλίδες θα πρέπει να καθαρίζονται πιο συχνά, απ’ ότι φίλτρα σε ένα ενυδρείο με μικρά tetras. Κάθε 3-4 εβδομάδες, ωστόσο είναι ένας καλός κανόνας για ένα τυπικό ενυδρείο αρχάριου. Όπως προαναφέρθηκε εάν έχει πέσει αισθητά η ροή του φίλτρου θα πρέπει να το καθαρίσετε επίσης.


Καθαρίστε το φίλτρο αποσυνδέοντάς το από την πρίζα και να το βγάζοντάς το από το ενυδρείο. Θα μπορούσαμε να έχουμε έναν κάδο για να το βάλουμε μέσα δεδομένου ότι είναι βρεγμένο.Αφαιρούμε το υλικό του φίλτρου (βαμβάκι, βιολογικό, σφουγγάρι) .Για έναν αρχάριο είναι καλό ο καθαρισμός του φίλτρου να γίνει παράλληλα με μια αλλαγή νερού. Είναι ασφαλέστερο να ξεπλύνουμε τα υλικά του φίλτρου μέσα σε νερό από το ενυδρείο καθώς έχει τις ίδιες ιδιότητες (το νερό – θερμοκρασία, Ph,σκληρότητες) με τα υλικά του φίλτρου.
Μπορείτε επίσης με επιφύλαξη να ξεπλύνετε τα υλικά του φίλτρου κάτω από νερό σε θερμοκρασία δωματίου έως ότου το νερό που τρέχει από αυτό είναι σχεδόν καθαρό. Δεν πρέπει να προσπαθήσουμε να το καθαρίσουμε εντελώς γιατί θέλουμε κάποια βακτήρια να παραμείνουν σε αυτό, όταν τελειώσουμε με το καθάρισμα. Όταν τελειώσετε με τα υλικά του φίλτρο θα πρέπει να ξεπλύνετε το υπόλοιπο του φίλτρου. Αυτό περιλαμβάνει την αφαίρεση της κεφαλής του φίλτρου και το ξέπλυμα της αντλίας, εάν αυτό είναι δυνατόν στο φίλτρο σας, όπου αυτό είναι δυνατόν. Ο ενδελεχής καθαρισμός της κεφαλής είναι δυνατός στα περισσότερα αλλά όχι σε όλα τα φίλτρα. Εάν έχουμε να  αφαιρέσουμε άλγη και άλλη βρωμιά μπορεούμε να χρησιμοποιήσουμε ζεστό νερό στα πλαστικά στοιχεία του φίλτρου, καθώς και μια οδοντόβουρτσα (καθαρή ενοείται και όχι με οδοντόκρεμα επάνω!!!).
 Επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά: δεν χρησιμοποιείτε ζεστό νερό στα υλικά του φίλτρου! Θα μπορούσα επίσης να προσθέσω ότι δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε καθαριστικό στα φίλτρα σας, αυτό περιλαμβάνει φυσικά και το σαπούνι.

Τελευταίο μερος και αυτό που ξεχνάνε οι πιο πολλοί είναι οι σωλήνες!!! Εδώ χρειαζόμαστε ένα μακτρο, το οποίο περνάμε από τη μία μεριά του σωλήνα εώς την άλλη καθαρίζοντας έτσι τους σωλήνες από επικαθήμενη βρωμιά.



Όταν έχουμε ξεπλυνει όλα τα μέρη του φίλτρου είμαστε έτοιμοι να τα ξαναβάλουμε στη θέση τους και να βάλουμε το φίλτρο ξανά σε λειτουργία μέχρι την επόμενη φορά που θα πρέπει να το καθαρίσουμε!!!

ΕΛΑΦΡΟΠΕΤΡΑ

Η ελαφροπετρα οπως κι αυτη του διαμετρηματος 6-12mm που πουλαει το πρακτικερ και κανει για βιολογικο υλικο για το φιλτρο μας, δεν ειναι ολα τα πετραδακια 100% καθαρη ελαφροπετρα,.
Ως εξορυγμενο (απο το νησι Γυαλι) ηφαιστιακο υλικο, εχει και αλλες προσμιξεις ορυκτων (μικρες, γιαυτο και θεωρειται ΑΑΑ ποιοτητας το συγκεκριμενο και εξαγεται σε ολον τον κοσμο, οπως και στην ....Αμερικη, οπου επεξεργαζεται, συσκευαζεται περναει τελωνειο και ξαναερχεται σε μπουκαλακι ως βιολογικο υλικο πρωτης ποιοτητας).

Η προετοιμασια ειναι:
Αφαίρεση των κόκκων που περιέχουν μαύρους υελώδεις κρυστάλλους. (δλδ πεταμε τα μαύρα και γκρίζα πετραδακια και οτιδήποτε είναι λευκό το χρησιμοποιούμε).
Μετα, 24 ώρες σε νερο να μουλιάσει καλά και μετά πολύ καλό και επισταμένο πλύσιμο (με τρίψιμο των κόκκων) πολλές φορές.
Αυτη ειναι και η δουλεια που πληρωνουμε για το εξαγω-εισαγωμενο.
Το οποιο μετα την επεξεργασια του, δινεται ως υλικο, ελευθερο απο βαρεα μεταλλα και πυριτικα (silicates).


Τα μαυρα και γκρι που ειναι για "πεταμα"


Υλικο που κραταμε

ΦΙΛΤΡΑ & ΔΙΑΤΑΞΗ ΥΛΙΚΩΝ

ΦΙΛΤΡΑ & ΔΙΑΤΑΞΗ ΥΛΙΚΩΝ
        Ένα ενυδρείο αναπαριστά ένα μικρό κομμάτι φύσης. Φυσικά δεν φτάνει να επιτύχουμε το αισθητικό κομμάτι (η αισθητική άλλωστε είναι υποκειμενική) αλλά, πάνω απ΄ όλα, να δημιουργήσουμε ένα μικρόκοσμο σε ισορροπία.
        Ο κύκλος του αζώτου είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να μας απασχολήσει. Η διάσπαση, δηλαδή, της αμμωνίας που παράγεται από την αποσύνθεση των οργανικών υλών δηλαδή από τα απόβλητα των ζωντανών οργανισμών και τους νεκρούς φυτικούς ιστούς.
        Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούμε διάφορα φίλτρα, μέσα από τα οποία περνάει το νερό και επιστρέφει πάλι πίσω στο ενυδρείο.
       

ΣΤΑΔΙΑ ΦΙΛΤΡΑΝΣΗΣ
Τα στάδια της φίλτρανσης του νερού χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:

1.   Μηχανική
2.   Βιολογική
3.   Χημική

Για όλα τα παραπάνω στάδια φίλτρανσης, υπάρχει μία πληθώρα υλικών. Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά τα πιο συνηθισμένα.


Μηχανική Φίλτρανση
Αυτό είναι και το πρώτο στάδιο όπου συγκρατούνται τα μεγάλα αιωρούμενα σωματίδια, καθαρίζοντας έτσι το νερό πριν περάσει στα επόμενα στάδια

Βασικά Υλικά Μηχανικής Φίλτρανσης

1.   Ενυδρειακό βαμβάκι
Πωλείται είτε σε μεγάλα κομμάτια, είτε σε pads κατάλληλα για διάφορα μεγέθη και σχήματα φίλτρων. Το ενυδρειακό βαμβάκι βρίσκεται πάντα σαν πρώτο στρώμα της μηχανικής φίλτρανσης. Μαζεύει όλη την χοντρή βρωμιά από το νερό και για τον λόγο αυτό πρέπει να καθαρίζεται συχνά.

           

2.   Μπλε Σφουγγάρι
Χρησιμοποιείται και σαν βιολογικό υλικό αφού προσφέρει μεγάλη επιφάνεια αποίκησης βακτηριδίων. Το βρίσκουμε σε διαφορετικές πυκνότητες που μετρούνται σε PPI (pores per inch - πόροι ανά ίντσα). Στα ενυδρεία χρησιμοποιούμε κυρίως τρεις πυκνότητες, αυτές των 10,20 & 30 PPI και αν χρησιμοποιήσουμε σφουγγάρια με διαφορετικές πυκνότητες πρέπει να τα τοποθετήσουμε από το αραιό προς το πιο πυκνό. Η ιδιότητα του να λειτουργεί και σαν βιολογικό φίλτρο το κάνει κατάλληλο για χρήση σε εσωτερικά φίλτρα όπου δεν υπάρχει χώρος για πολλά υλικά.

      

3.   Κεραμικό Μακαρόνι
Μοιάζει πολύ με το μακαρόνι τύπου sipοrax που χρησιμοποιείται για βιoλογικό φιλτράρισμα αλλά έχει μικρότερη επιφάνεια ανά λίτρο και είναι οικονομικότερο.
Τέτοιο υλικό είναι και το Efimech της EHEIM.

      

Βιολογική Φίλτρανση
Είναι το δεύτερο στάδιο όπου τα υλικά που τοποθετούνται χαρακτηρίζονται από την μεγάλη επιφάνεια που προσφέρουν για την αποίκηση των βακτηριδίων νιτροποίησης.

1.   Βιολογικό Μακαρόνι
Είναι κύλινδροι κατασκευασμένοι από τρίμματα γυαλιού, παρόμοιοι με αυτούς που προορίζονται για μηχανική φίλτρανση, με την διαφορά ότι λόγω της "άγριας" επιφάνειας τους έχουν μεγαλύτερο χώρο για την ανάπτυξη των βακτηρίων. Το πιο γνωστό υλικό είναι το Siporax της SERA.

   

2.   Τύπου Ελαφρόπετρας
Στην ουσία πρόκειται για ελαφρόπετρα ή υλικά παρόμοια με αυτήν. Έχουν πολύ μεγάλη επιφάνεια αποίκησης βακτηριδίων. Η κάθε εταιρεία έχει το δικό της αντίστοιχο υλικό. Τα πιο γνωστά προϊόντα είναι το Matrix της SEACHEM, το Ehfisubstrat της EHEIM, το Graovit της TUNZE κ.ά. Αλλά και η χρήση απλής ελαφρόπετρας, την οποία πρέπει να πλύνουμε σχολαστικά (όχι βράσιμο!) έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Μάλιστα κάποιοι ισχυρίζονται οτι κάνει ακριβώς την ίδια δουλειά. Το χαλίκι λάβας επίσης δίνει καλή επιφάνεια ανά λίτρο όχι όμως στα επίπεδα των παραπάνω υλικών. Η λάβα χρησιμοποιείται κυρίως σε φίλτρα λιμνών.

Κοινή Ελαφρόπετρα
        

           


3.   Βιόμπαλλες
Είναι πλαστικές μπάλες, σε διάφορες διαστάσεις, κατασκευασμένες έτσι ώστε το νερό να διέρχεται από μέσα τους. Ενδείκνυνται κυρίως για sump ή για φίλτρα λίμνης λόγω του χαμηλού τους κόστους. Η επιφάνεια αποίκησης δεν είναι τόσο μεγάλη όσο τα παραπάνω υλικά και είναι αποτελεσματικές όταν χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες.

      


Χημική Φίλτρανση
Το τελευταίο στάδιο στο φίλτρο μας το οποίο είναι προαιρετικό. Χημική φίλτρανση κάνουμε μόνο για ορισμένους λόγους όπως π.χ. για να καθαρίσουμε το νερό από τα φάρμακα μετά από μία θεραπεία που κάναμε.
Υπάρχουν πολλά και διάφορα υλικά χημικής φίλτρανσης με τα οποία μπορούμε να απομακρύνουμε αμμωνία, νιτρικά, φώσφορο ή για να μεταβάλλουμε τις σκληρότητες του νερού μας.
Ενδεικτικά, κάποια από τα βασικότερα υλικά είναι:
Ενεργός άνθρακας - Η καλύτερη μέθοδος καθαρισμού του νερού από μικροσωματίδια. Τοποθετείται μετά από μία θεραπεία ή μετά το στήσιμο του ενυδρείου όπου το νερό είναι θολό. Χρησιμοποιείται επίσης πριν από κάποα φωτογράφιση του ενυδρείου αφού κάνει το νερό κρυστάλλινο.  Δεν υπάρχει λόγος να έχουμε μόνιμα ενεργό άνθρακα στο φίλτρο μας. Ειδικά σε φυτεμένα ενυδρεία όπου γίνεται χρήση λιπασμάτων, ο ενεργός άνθρακας έχει την ιδιότητα να απομακρύνει τα λιπάσματα αυτά.
Αντιφώσφορο - Σε περίπτωση που τα φωσφορικά άλατα έχουν ανέβει επικίνδυνα.
Τύρφη - Ρίχνει την σκληρότητα του νερό ώστε να μπορούμε να ρίξουμε το Ph ευκολότερα. Χρωματίζει το νερό και δημιουργεί black water.
Ζεόλιθος - Υλικό για την απομάκρυνση της αμμωνίας. Απορροφά την αμμωνία έχει όμως κάποιο όριο. Δεν είναι μία μόνιμη λύση. Η αμμωνία στο ενυδρείο πρέπει να διασπάται από τα βακτήρια νιτροποίησης που αναπτύσσονται στα υλικά βιολογικής φίλτρανσης.
……………………………………………………………


ΕΙΔΗ ΦΙΛΤΡΩΝ
Τα διάφορα είδη φίλτρων που χρησιμοποιούμε είναι τα παρακάτω:
1.   Αερόφιλτρα ή φίλτρα σπόγγου
2.   Εσωτερικά φίλτρα
3.   Εξωτερικά φίλτρα
4.   Sump
5.   Φίλτρο Βυθού


Αερόφιλτρα ή φίλτρα σπόγγου
Το υλικό φίλτρανσης είναι συνήθως ένα σφουγγάρι. Συνδέεται με αεραντλία και η ροή του αέρα που παρέχεται είναι που ωθεί το νερό να περάσει μέσα από το σφουγγάρι.
Ιδανικό για χρήση σε γεννήστρες επειδή, λόγω της χαμηλής ροής του, δεν υπάρχει κίνδυνος για τους γόννους. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε μικρά ενυδρεία με μικρή ιχθυοφόρτιση όπως ένα ενυδρείο για μονομάχο.

         

Μία πολύ καλή και ανέξοδη κατασκευή θα βρείτε εδώ: Κατασκευή αερόφιλτρου που καλύπτει ενυδρεία έως 40 λίτρων



Εσωτερικά Φίλτρα
Τοποθετούνται εντός του ενυδρείου και συνιστώνται για μικρά ενυδρεία. Ο χώρος στον κάδο των υλικών είναι περιορισμένος. Σαν υλικό φιλτραρίσματος χρησιμοποιείται συνήθως μπλε σφουγγάρι. Κάποια εσωτερικά φίλτρα με μεγαλύτερη χωρητικότητα μας δίνουν την δυνατότητα να προσθέσουμε κι άλλα υλικά (π.χ. μακαρόνι).

         


Ένα άλλο είδος με πολύ καλή αξιοπιστία και πολύ οικονομικό είναι το Φίλτρο Αμβούργου

   

Εξωτερικά Φίλτρα
Τα φίλτρα αυτά τοποθετούνται εξωτερικά και κάτω από το ενυδρείο. Το νερό εισέρχεται σ’ αυτά με την βοήθεια της βαρύτητας (γι αυτό και πρέπει να τοποθετούνται χαμηλότερα από το ενυδρείο). Το νερό, με την βοήθεια μιας αντλίας και αφού έχει περάσει τα στάδια φιλτραρίσματος, επιστρέφει στο ενυδρείο.
Τα πλεονεκτήματα τους είναι ο μεγάλος χώρος υλικών και το ότι δεν καλύπτει χώρο μέσα στο ενυδρείο.

         

Ένα είδος εξωτερικού φίλτρου είναι το φίλτρο πλάτης. Κρέμεται εξωτερικά, στην πλάτη του ενυδρείου.

 
Το Sump
To sump ουσιαστικά είναι ένα ξεχωριστό ενυδρείο κάτω από το κυρίως ενυδρείο μας το οποίο παίζει τον ρόλο του φίλτρου μας.
Αποτελείται από διαμερίσματα στα οποία μπαίνουν τα υλικά της φίλτρανσης μας.
Έτσι ενα sump μπορεί να φιλοξενήσει υλικα για μηχανικό, βιολογικό αλλά και για χημικό φιλτράρισμα. Επίσης στο sump μπορούμε να τοποθετήσουμε: Θερμαντικά σώματα, ph meters - controllers, CO2 reactors, UV ,skimmer κ.λ.π.

Περισσότερα εδώ: Φίλτρο Sump

Το Φίλτρο Βυθού
Ξεπερασμένη μέθοδος φίλτρανσης κατά την οποία με ένα σύστημα σωληνώσεων που βρίσκονται στον πάτο του ενυδρείου και με την βοήθεια μίας αεραντλίας διοχετεύουμε το νερό ώστε να περάσει μέσα από το υπόστρωμα. Στην ουσία, το υλικό φίλτρανσης που χρησιμοποιούμε είναι το ίδιο το υπόστρωμμα, όπου πάνω του αναπτύσσονται τα ωφέλιμα βακτήρια.
Παρόλο που πριν από 1-2 δεκαετίες περίπου το φίλτρο βυθού ήταν σε ευρεία χρήση από τους χομπίστες, μία σειρά από μειονεκτήματα οδήγησαν στην εγκατάλειψη αυτής της μεθόδου φίλτρανσης.
Απαιτούνταν συχνός καθαρισμός του υποστρώματος με σκούπα βυθού ώστε η συσωρευμένη βρωμιά να μην μειώνει την ροή του νερού. Όλη αυτή η ανατάραξη οδηγούσε στην ανατροπή της ισορροπίας της βιολογίας του βυθού.
Ήταν απαγορευτική η χρήση άμμου ή οποιουδήποτε άλλου λεπτόκοκκου υποστρώματος και κατά συνέπεια το φύτεμα φυτών.
Η βιολογία που αναπτύσσεται είναι και ανεπαρκής αλλά και επιλεκτική. Για παράδειγμα, λόγω υπερβολικής οξυγόνωσης και μεγάλης ροής, δεν αναπτύσσονται καθόλου τα αερόβια βακτήρια. Επίσης, τα υλικά φιλτραρίσματος που χρησιμοποιούμε σε άλλες κατηγορίες φίλτρων, κάνουν τόσο μηχανική φίλτρανση αλλά παρέχουν και μεγαλύτερη επιφάνεια αποίκησης μικροβίων (λόγω της μορφολογίας τους) σε σχέση με το υπόστρωμα μας.
Έχει παρατηρηθεί, ότι μετά από κάποια χρόνια χρήσης, παρουσία έκλυσης μεθανίου λόγω δημιουργίας αναερόβιων περιοχών, με συνέπεια πιθανή δηλητηρίαση των ψαριών και διατάραξη των ισορροπιών των συνθηκών του ενυδρείου.




ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΥΛΙΚΩΝ

Η βασική σειρά τοποθέτησης των υλικών (από την είσοδο προς την έξοδο του φίλτρου) είναι η εξής:

Μηχανική
Χημική
Βιολογική
Χημική
Μηχανική

Αναλυτικότερα μία ενδεικτική τοποθέτηση υλικών σε ένα εξωτερικό φίλτρο είναι η παρακάτω:

Ενυδρειακό Βαμβάκι
Μπλέ Σφουγγάρι
Χημική φίλτρανση με Ενεργός Άνθρακας ή Αντιφώσφορο (όταν απαιτούνται)
Κεραμεικό Μακαρόνι
Τύπου ελαφρόπετρας (Matrix, Substrat κ.λ.π.)
Χημική Φίλτρανση με τύρφη (όταν απαιτείται)
Ενυδρειακό βαμβάκι

Παρακάτω βλέπετε κάποιες προτεινόμενες διατάξεις υλικών:

   Βασικά Υλικά         Χρήση Ενεργού Άνθρακα        Χρήση Τύρφης
                   


ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΦΙΛΤΡΩΝ (a.k.a. Τα υλικά του φτωχού)
Αρκετά χρόνια πίσω, όταν πρωτοξεκίνησε το χόμπυ, δεν υπήρχε η πληθώρα και η εξειδίκευση υλικών που υπάρχει σήμερα (εδώ που τα λέμε κανά δυό αιώνες πριν δεν χρησιμοποιούσαν και φίλτρα!). Ειδικά στην Ελλάδα, δεν υπήρχε και η πρόσβαση στα υλικά αυτά που χρηιμοποιούσαν στο εξωτερικό. Για τους παραπάνω λόγους γινόταν η χρήση κάποιων εναλλακτικών υλικών σαν μέσα φιλτραρίσματος του νερού. Αν και στην πλειοψηφία τους τα υλικά αυτά δεν έχουν την αποτελεσματικότητα των ενυδρειακών υλικών, αποτελούν μία οικονομική λύση. Κάποια από αυτά τα υλικά είναι:

Σφουγγαράκια για κατσαρόλες   

Ούπα

Μπικουτί